طلاق یا فسخ
کلید واژگان : طلاق ، فسخ ، نکاح ، دائم ، موقت ، طلاق توافقی
برای جدایی دو راه در قانون پیش بینی شده است . همگی طلاق را می شناسیم اما قانونگذار نهاد حقوقی دیگری را نیز به نام فسخ نکاح پیش بینی نموده است که در برخی موارد کاربرد دارد . در این مقاله سعی بر آن شده که کاربرد این دو نهاد حقوقی را تا حدودی برای شما تشریح نماییم . پس از تشریح این دو نهاد معلوم میشود که آیا شما باید دادخواست طلاق بدهید یا بایستی برای شما دادخواست فسخ نکاح تنظیم شود. تفکیک این دو حق که بین زن و مرد مشترک می باشد می تواند وکیل را در نگارش لایحه دفاعیه کمک شایانی نماید .
دادخواست طلاق
مرد در طلاق دادن مختار است.مرد می تواند با رعایت شرایط مقرر در قانون به دادگاه مراجعه کرده و دادخواست طلاق دهد . لیکن جدایی زن از مرد به موارد مصرحه در قانون محدود شده است و در تنظیم دادخواست طلاق باید به این موارد اشاره کرد .
شرایط دادخواست طلاق بسته به اینکه از طرف کدام طرف می باشد متفاوت است . معمولا جدایی یک طرفه و آن هم برای زوجه سخت تر از طلاقی است که می خواهد از ناحیه مرد دادخواست داده شود. عمده مواردی که زن می تواند درخواست دهد به جهت عسر و حرج است . عسر و حرج عنوانی عام است که مصادیق آن بسیار است به طور مثال نفقه ندادن مرد ، بدرفتاری و اعمال خشونت مرد نسبت به زن ، ترک خانواده به مدت ۶ ماه و اعتیاد از جمله ی این مصادیق می باشد . یادتان باشد طلاق برای نکاح دائم است و شامل نکاح موقت طلاق نمی شود. پس برای تنظیم یک دادخواست ابتدا باید نوع نکاحتان را در نظر بگیرید.
یکی از موارد شایع عسر و حرج ابتلای زوج یا زوجه به بیماری صعب العلاج است . این بیماری می تواند شمال بیماری های روانی بوده و یا حتی به نازایی طرفین هم باز گردد . ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی
دادخواست فسخ
نکاح نیز همچون سایر قرارداد ها با یک سری ویژگی خاص خود می باشد . فسخ یکی از مواردی است که موجب انحلال و به هم خوردن نکاح می شود . همانطور که اگر در یک قرارداد کالایی معیوب بوده و شما از این عیب بی خبر بوده اید حق فسخ دارید ، در نکاح نیز چنان چه عیبی در زن و مرد باشد موجب حق فسخ برای طرفین عقد است .برخی از این عیوب مشترک بین مرد و زن بوده و برخی دیگر اختصاص به یک طرف دارد . به طور مثال جنون از جمله عیوب مشترک بین زن و مرد است . بدین نحو که اگر مرد یا زنی در حین نکاح دیوانه بوده و طرف مقابل به این امر واقف نبوده می تواند دادخواست فسخ نکاح به دادگاه ارائه دهد . البته طبق ماده ۱۱۲۴ قانون مدنی این عیوب زمانی موجب فسخ را ایجاد می کند که در حال عقد وجود داشته باشد .
یادتان باشد خیار فسخ فوری است . یعنی از زمانی که متوجه شدید مثلا تا چند روز فرصت اقدام دارید و اگر به طور مثال یک سال از این اطلاع شما بگذرد دادخواست فسخ شما رد می شود .
ملزومات طلاق و فسخ
در دادخواست طلاق یا دادخواست فسخ اعم از اینکه طلاق توافقی بوده و یا به درخواست یکی از طرفین ، لازم است تکلیف چند مورد مشخص شود. در فرایند جدایی باید مشخص شود ، جهیزیه ای را که زن با خودش اورده طبق لیست تحویل گرفته است . یکی از چالشی ترین این نوع موارد حضانت و مهریه است . دو وزنه حضانت و مهریه می تواند نتیجه و نوع طلاق را رقم بزند . زمانی که یک جامعه کوچک مثل خانواده قرار است از هم پاشیده شود باید تکلیف نگهداری و تربیت کودکان حاصل از این ازدواج در دادخواست و حکم دادگاه معلوم شود . همچنین از جمله حقوقی که باید از زن مشخص شود حق مهریه اش می باشد که بایستی در دادخواست و حکم دادگاه مشخص شود .
حتی در طلاق های توافقی بایستی قبل و یا ذیل دادخواست طلاق توافق نامه ای بین زن و مرد تنظیم شده و در رابطه با مواردی همچون نفقه ، مهریه و حضانت و جهیزیه تعیین تکلیف شود .
حق طلاق ، حق فسخ
در ابتدا اشتباهی را اصلاح نماییم. آنچه که مرد به زن می دهد حق طلاق نیست بلکه اختیار در جدایی است. از نظر فنی حق طلاق قائم به شخص بوده و قابل انتقال نمی باشد . پس آنچه که در جامعه مصطلح به حق طلاق است منظور همین اعطای اختیار قانونی است . آنچه که زن ذیل عقد نامه یا ذیل سند رسمی اقرار در محضر خانه از مرد می ستاند وکالت در مطلقه ساختن خودش است .
وکالت در طلاق یا همان حق طلاق بیان شد . اما حق فسخ حقی است که زن یا مرد مستقلا دارای آن می شود . این حق فسخ می تواند حتی در صورت تخلف از صفت خاص که در عقد برای طرفین شرط شده است ایجاد شود . به موجب ماده ۱۱۲۸ قانون مدنی اگر فرد خود را پزشک معرفی کند و بعد از آن معلوم شود که پزشک نبوده و دروغ گفته است . می تواند موجبی برای دادخواست فسخ به دادگاه شود .
فسخ تشریفات طلاق را ندارد لیکن رعایت عده در هر دو الزامی است . در نظر داشته باشید در مواردی که موجبات فسخ فراهم شده دیگر نمی توان درخواست جدایی نمود . پس اگر برای یکی از طرفین جنون عارض شده است در اینجا باید دادخواست فسخ داد .
نکته مهم:
نکته ی دیگری که باید در نظر داشت این است تفاوت مهریه در طلاق و فسخ است . به طور مثال اگر قبل از نزدیکی دادخواست جدایی داده شود ( حتی توافقی ) مرد ملزم است نیمی از مهریه را پرداخت نماید . اما اگر بخواهیم فسخ را قبل از نزدیکی اعمال نماییم زن مستحق هیچ گونه مهریه ای نمی شود .
در رابطه با فسخ یا طلاق قبل از هر گونه اقدامی با کارشناسان و مشاوران و وکلای ما مشورت نمایید .
“هادی حاجی نورمحمدی”
راه در جهان یکی است
و آن راه راستی است.